Kabinet Pepijn Verheyen

Kindvriendelijke tuin

Tips voor de inrichting van een kindvriendelijke tuin

Een tuin met ruimte voor fantasie en creativiteit, een ‘veilige’, gevarieerde plek waar je zelf dingen kan ontdekken, in zo een tuin voelt een kind zich thuis.

Kindvriendelijke tuin

Met het oprukken van de verstedelijking verdwijnt niet alleen beetje bij beetje elk stukje groen maar verdwijnen na honderden jaren eveneens de generaties mensen die opgroeiden in en met de natuur. Niet alleen volwassenen maar ook kinderen groeien op in een verstedelijkte, bijna virtuele wereld van computers, games en televisie. Tegelijkertijd zien we bij kinderen een toename van stoornissen gekoppeld aan hyperactiviteit, gebrek aan concentratie, gebrek aan sociale vaardigheden, moeilijkheden met communicatie, depressieve gevoelens en obesitas. Kan dit te maken hebben met de afwezigheid in de opvoeding van de natuur en het buitenspelen met anderen? Hoe beïnvloedt de natuur en het daaraan gekoppelde spel de ontwikkeling van kinderen. Kan de natuur helpen bij de preventie en behandeling van bijvoorbeeld, ADHD, autisme, obesitas en depressie? Volgens sommige onderzoeken kan de natuur hier inderdaad een belangrijke rol in spelen.

Verder zien we dat herinneringen uit onze kindertijd belangrijk zijn voor waar we ons later goed voelen. Onze ideale tuin als volwassen mens is vaak deze die associaties oproept met postieve herinneringen uit onze kindertijd. Het is onder andere het gevoel van veiligheid dat we toen ervaarden dat we graag willen vasthouden of terug wensen op te roepen in onze latere leefomgeving.

Willen we dat onze kinderen, als ze later volwassen zijn, zorg dragen voor het milieu dan is het misschien belangrijk om ze vroeg genoeg in contact te brengen met deze natuur. Want zoals men het in de volksmond zegt: ‘Wat men niet kent kan men niet beminnen’. Wanneer we kinderen betrekken bij het tuinieren en de natuur dan leren ze deze kennen en appreciëren.

De mens heeft vanuit evolutionair perspectief een voorkeur voor een half-open landschap. Zeker kinderen, die nog minder dan volwassenen beïnvloedt zijn door omgevingsfactoren, dragen deze vookeur. Daarom opteren we best voor een tuin die niet te open is (enkel gras bijvoorbeeld). Deze geeft te weinig geborgenheid, een onveilig gevoel en biedt te weinig uitdagingen of prikkels. Ook een tuin die te gesloten is (bijvoorbeeld een zeer dicht bos, teveel struikgewas,…) geeft een onveilig gevoel. De ideale kindertuin is er dus een die openheid en geslotenheid afwisselt.

Peuters, kleuters en grotere kinderen houden natuurlijk allemaal van een open speelruimte om naar hartelust te ravotten. Een zachte groene grasmat, type sport of speelgazon, is hiervoor uitermate geschikt. Het is een sterke grassoort waardoor het gras minder snel stuk gaat door intensief gebruik.

Naast een open zone hebben kinderen graag wat beslotenheid in de zin van een boom (best een laagstam als ze klein zijn) om in te klimmen, struiken, hagen of andere hoekjes om zich te verstoppen en terug te trekken, dingen te kunnen ontdekken,…
Ouders daarentegen houden hun kinderen liefst in de gaten. Het plaatsen van een struik waar je gedeeltelijk door kan kijken, zoals een bessenstruik, kan soms een oplossing bieden. Mama en papa hebben zicht op de zandbak waar zoon of dochterlief aan het spelen is terwijl de kinderen toch een gevoel van privacy krijgen. Zowel ouders als kinderen willen om veiligheid te creëren de idee hebben van ‘zien zonder gezien te worden’

Een eigen stukje grond, een eigen tuintje, waar ze mogen doen wat ze willen kan voor kinderen prachtige ervaringen opleveren. Door zelf groenten, bloemen, kruiden en fruit te kweken leren ze al spelend omgaan met de natuur. Tuinkers, zonnebloemen en sla zijn maar enkele voorbeelden van planten die gemakkelijk zijn om te kweken. Voor diegenen onder ons die niet over een eigen tuin beschikken; enkele potten op balkon of terras waarin een kind zelf kan zaaien kunnen net zo spannend zijn als een echte tuin.
Water is ook leuk maar tegelijkertijd zeer gevaarlijk vooral dan voor de kleintjes. Een mogelijkheid is om, wanneer de kinderen klein zijn, de vijver om te vormen tot een zandbak. Je maakt dan van de zandbak terug een vijver als je kroost wat ouder is.

Voor wie over een voldoende ruime tuin beschikt is het houden van dieren zeker een topper. Kinderen genieten er echt van om hun eigen dieren te kunnen verzorgen, ze leren verantwoordelijkheid en hebben minder kans op allergieën .

Ook speeltoestellen garanderen vaak uren plezier. Maar denk hier aan de veiligheid. Zorg er steeds voor dat de ondergrond valdempend is door het gebruik van houtsnippers, rubber tegels, ophoogzand….
Voor grotere kinderen kan je van de tuin een speelparadijs maken door het bouwen van een hindernissen parcours met touwen, een boomhut, een reuzenschaakbord in twee kleuren tegels of tegels gecombineerd met gras, een jeu de boules baan, schoolbord door een stuk van een vlakke schutting te beschilderen met speciale schoolbordverf….
Kortom, laat je creativiteit de vrije loop.

HOME kabinet pepijn verheyen