Kabinet Pepijn Verheyen

planten, modes, mensen en geschiedenis

Planten, mensen, modes en geschiedenis

Tot voor kort telde de hedendaagse tuin slechts een beperkt aantal plantensoorten.

De moderne, strakke tuin kenmerkte zich door grote plantvakken die werden ingevuld met een enkele of een combinatie van twee of drie soorten.

Overal zag men dezelfde planten opduiken: buxus, taxus, hulst, haagbeuk, beuk.

De dag van vandaag maken we ons meer en meer zorgen over het milieu en staat onder andere ‘meer biodiversiteit’ op de agenda.

Planten rondom ons

In het kader hiervan zien we dat ‘de tuin van morgen’ weer meer variatie in beplanting toelaat. Wie mee wil zijn met zijn tijd, pakt uit met een verzameling bijzondere planten in zijn tuin en beperkt zich niet meer tot de klassieke soorten zoals buxus en taxus. Voor wie graag wat meer groen in zijn tuin wil integreren of aan een compleet nieuw project begint, vergeet niet dat binnenkort het plantseizoen weer van start gaat. Als het weer het toelaat, is september een geschikte maand om aan de slag te gaan met containerplanten, in oktober komen daar de kluitplanten bij en in november kunnen zelfs de meeste blote wortelplanten in de grond. Zolang we de principes en cyclus van de natuur, zoals de juiste planttijdstippen en bodemvereisten van een bepaalde soort respecteren, zijn we normaal gezien verzekerd van succes.

Op het juiste tijdstip planten

Kleinschalige onderzoeken tonen aan dat het resultaat van onze aanplant na enkele jaren sterk gerelateerd is aan de keuze van een geschikt planttijdstip. Planten van dezelfde kwekerij die in dezelfde tuin werden geplant in voor- en najaar, leveren een significant verschil op na enkele jaren. Planten die in het voorjaar werden geplant, gaan vaak in overlevingsmodus. Planten die voor februari de grond ingingen of ter plaatse werden ingekuild bereiden zich blijkbaar voor en ‘kiezen’ het juiste moment uit om het blad te laten uitlopen, wortels te ontwikkelen,… Algemeen kunnen we stellen dat het najaar de voorkeur geniet. Het resultaat van een aanplant, al dan niet met blote wortel, in een voorjaar is meestal minder gunstig.  Plant dus eind september, oktober, november of december volgens de regels van de kunst en dan bekom je het beste resultaat.

Plantentrends

2015 is ongetwijfeld het jaar dat bijzondere planten, unieke collecties, beplanting in functie van ons welzijn en een beplanting met een natuurlijker uitzicht, weer volop in de belangstelling staan. Dit zagen we bijvoorbeeld in de showtuinen van de gerenommeerde Britse plantententoonstelling Chelsea Flower Show. Ook hier deden de ‘wilde tuinen’, tuinen voor ons welzijn en tuinen met unieke planten het goed. Zoveel mensen en daarmee gepaard gaand zoveel verschillende karakters: er zijn zoveel planten. De ene houdt van vaste planten de andere van bomen. Ook op het gebied van herfstkleuren, bloemen, bladvormen en de geur van planten hebben we allen een andere voorkeur. Wat opvalt, maar niet verbaasd, is het feit dat mensen steeds bewuster kiezen voor planten en dus soorten die voor hun gevoelsmatig belangrijk zijn. Planten en natuur krijgen opnieuw aandacht en worden weer meer gewaardeerd. Natuurverenigingen zien hun ledenaantal groeien, steden integreren meer groen, mensen gaan aan het moestuinieren, collectioneren en botanische tuinen zijn weer ‘in’. Wie hip en trendy wil zijn, bezoekt zo’n botanische tuin, sluit zichzelf aan bij een vereniging en pakt uit met een unieke collectie tomaten, cactussen of  dahlia’s gekweekt in de eigen volkstuin, raamtuin of daktuin in de stad.

Plantengeschiedenis

De geschiedenis leert ons dat bezig zijn met mooie en bijzondere planten vroeger een voorrecht was van enkel de meest gegoede families, de rijken en de edelen. Zij hadden raadgevers, experts die de planten die bij hen pasten, integreerden in hun directe omgeving. Het gewone volk diende om te werken, hun geluk en welzijn was minder relevant. Zij kweekten vooral planten om functionele redenen zoals voedselvoorziening en niet voor hun esthetische waarde. Vandaag de dag heeft dit gewone volk meer luxe en rechten en is geluk en welzijn ook voor hen een ‘issue’. Nu natuur en groene ruimte, door onder andere onderzoek, gekoppeld wordt aan welzijn, hechten we meer waarde aan beplanting. Ook ‘jan met de pet’ ontdekt stilaan dat de investering in groen een grote economische en individuele meerwaarde kan bieden en zichzelf zo terug verdient. Met andere woorden een tuin die voor 90% bestaat uit een beton, behoort ook voor de doorsnee Vlaming tot het verleden.

Plantengevoeligheid en ziekten

De voorkeur voor minder courante soorten hebben we niet alleen te danken aan een grotere bewustwording van de meerwaarde die planten kunnen bieden voor ons welzijn. Deze voorkeur is eveneens een direct gevolg van het feit dat deze meer gebruikte, vaak uitheemse soorten zoals buxus, taxus, plataan, kastanje,… door een overdadige en verkeerde toepassing of manipulatie verzwakt en ziek zijn. Door ons druk bevolkte gebied en het eenzijdig gebruik van soorten ontstaat bij ziekte een kettingreactie en zijn al snel alle tuinen van een bepaald gebied aangetast. Een antwoord op deze problematiek vertaalt zich in onze tuin. Een tuin met gevoelige planten van een of slechts enkele soorten wordt vervangen door een tuin met een grotere variatie van streekeigen, gezondere soorten. Doordat de siertuin vandaag de dag plaats heeft geruimd voor een tuin die een combinatie van siertuin en nutstuin is, neemt het aantal gebruikte soorten gelukkig automatisch toe. Zo worden onze tuinen rijker, vergroot de biodiversiteit en krijgen we een nieuw Vlaams landschap van tuinen.

 

HOME kabinet pepijn verheyen / pepijn verheyen © 2015 / tuinlabo