Omgevingspsychologie

De oorsprong van dit studiegebied van de psychologie is onbekend. Men vermeldt Willy Hellpach als eerste die de term “Omgevingspsychologie” aanhaalt.  In een van zijn boeken, “Geopsyche”,  bespreekt hij onderwerpen zoals hoe de zon en de maan de menselijke activiteit beïnvloeden, de impact van extreme omgevingen, en de effecten van kleur en vorm. Vandaag de dag wordt omgevingspsychologie toegepast in verschillende gebieden zoals architectuur, design en de reclamewereld.

De interactie tussen mens en omgeving gaat in twee richtingen. De mens beïnvloedt zijn omgeving. Hij bouwt steden,  legt parken en bossen aan, graaft kanalen,…Maar ook omgekeerd beïnvloedt de omgeving de mens. Dit kan zowel in positieve als in negatieve zin gebeuren.  Zo konden omgevingspsychologen bijvoorbeeld het negatieve effect aantonen van densiteit en een te druk bevolkte omgeving op onze stemming met stress gerelateerde ziektes als gevolg. Op basis hiervan konden zij een aantal factoren afleiden die dit negatieve effect kunnen verkleinen.

Factoren die het gevoel van een te dicht bevolkt gebouw verminderen zijn:

• ramen ( zeker als ze open kunnen, uitzicht geven op groen en daglicht binnenlaten)
• hoge plafonds
• deuren om ruimtes onder te verdelen en een gecontroleerde toegang mogelijk te maken
• vorm van de kamer (vierkante kamers voelen minder druk dan rechthoekige)
• wanden of muren die licht zijn of licht/beeld weerkaatsen
• terrassen, balkons, patio’s die verticaal (met de nadruk op hoogte) worden uitgewerkt
• Akoestisch ingerichte ruimten (weinig storende geluiden uit de omgeving)
• geurneutrale kamers/ruimten of plaatsen met natuurlijke geuren

Uiteraard zijn er nog diverse andere factoren die binnen de omgevingspsychologie een belangrijke rol kunnen spelen in het ‘concept’.

Kennis van deze factoren kan een belangrijk hulpmiddel zijn voor bijvoorbeeld architecten bij het ontwerpen van gebouwen.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat omgevingspsychologen vaak samenwerken met experten uit andere disciplines zodat problemen beter kunnen worden benaderd vanuit een multidisciplinair perspectief. Zo zullen zij vaak coöpereren met antropologen, sociologen, architecten, tuin- en landschapsarchitecten,….

Binnen de omgevingspsychologie zijn omgevingspsychologen gericht op de beïnvloeding van het werk van ontwerpers om zo de menselijke omgeving te verbeteren. De impact van (landschaps)architectuur op menselijk gedrag en denken is zeer groot. Onze fysieke omgeving in de zin van gebouwen, tuinen, landschappen is altijd om ons heen. Deze permanente aanwezigheid zorgt voor een permanente beïnvloeding op ons denken, voelen en doen. Dit kan afhankelijk van de omgevingsfactoren in positieve zin of in negatieve zin gebeuren. Kennis en gebruik van de omgeving met de juiste factoren is dus van cruciaal belang voor onze psychische en fysieke gezondheid.

gerelateerd: het belang van de omgevingspsycholoog

HOME kabinet pepijn verheyen / pepijn verheyen © 2015

omgevingspsychologie / copyright pepijn verheyen 2015