Kabinet Pepijn Verheyen

tuinverlichting en outdoor verlichting

lichtdeskundige

Pepijn Verheyen stelt bijzondere eisen aan de tuin- en buitenverlichting!

Voor hij startte als tuin- en landschapsarchitect stond hij vanaf 1992, als leidinggevende, in voor de coördinatie en de toepassing van ‘effect verlichting’, licht en decor bij in- en outdoor evenementen. Deze periode wordt, in de geschiedenis van het licht, gekenmerkt door de revolutie op het gebied van gebundeld, geprojecteerd en indirect gebruikt of gespiegeld licht.

Pepijn wendt de toen ontwikkelde vaardigheden, gecombineerd met de hedendaagse knowhow, in vele architecturale projecten aan. verlichting is belangrijk en zal dat ook steeds zijn. Goed gebruikte outdoor verlichting, vakkundig geproportioneerd, maakt immers een wereld van verschil.

tuinverlichting en outdoor verlichting

Bij de integratie van verlichting in een buitenruimte ga je best niet over één nacht ijs. Goede tuinverlichting moet immers beantwoorden aan specifieke eisen. De gewenste toepassing is dan bepalend en daarom doorslaggevend.

Kies je voor warm of koud licht?
Kies je voor scherp of diffuus licht?
Kies je voor gebundeld of divergerend licht?
Wens je fel of zacht licht?
Welke functie heeft het lichtelement?

Warm of koud licht

Buiten- of tuinverlichting kan warm of koud licht geven. Wit, blauw, geel of rood; elke kleurnuance geeft een ander gevoel en dus ook een ander resultaat. Deze kleurnuance ontstaat door het feit dat er verschillende frequenties zijn zoals; 2700 °K = extra warm wit, 3000 °K = warm wit, 4000 °K = natuurlijk wit, 6500 °K = koud wit. Algemeen gesteld spreken we over koud wit tussen 5400-6500 °K en warm wit wanneer de waarde < 3300 °K. Hieronder enkele voorbeelden.

1200 °K kaarslicht (rood neigend naar geel)
2000 °K zonsopkomst, zonsondergang (lichtrood)
2800 °K standaard gloeilamp
3000 °K TL-lamp, reeks 3000
3000 – 3250 °K standaard halogeenlamp
3500 °K een uur na zonsopkomst (warm wit tot helder wit)
4000 °K TL-lamp, reeks 4000
4200 – 4700 °K mengsel van kunst- en daglicht
5000 °K fototoestel-flitser, wit daglicht
5600 °K standaard daglicht (neigend naar blauw)
6000 °K middagzon
7000 – 10000 °K zware bewolking, schaduw noordzijde, indirect zonlicht

Door de toepassing van deze kennis kunnen we een bepaald/gewenst gevoel oproepen. Wellicht is het gebruik van al dan niet koud of warm licht de belangrijkste factor in de toepassing van outdoor- of tuinverlichting als meerwaarde voor onze buitenruimte.

Scherp of diffuus licht

Scherp licht is licht met duidelijk afgelijnde contouren. We gebruiken dit type licht wanneer we diepte willen suggereren, vormen accentueren, een ruimte duidelijker wensen weer te geven. Scherp licht maakt een omgeving leesbaar, laat bewegende objecten sterker uitkomen.

diffuus licht is licht zonder duidelijke grenzen of contouren. Door het ontbreken van scherpe grenzen is dit type buiten- of tuinverlichting niet altijd wenselijk. Vereist het beoogde effect een duidelijk contrast tussen het verlicht object en de schaduw die ontstaat dan is het werk met diffuus licht geen goede optie. Met diffuus licht kunnen we een waas leggen over de omgeving of een deel hiervan. Dit type ‘zachter licht’ laat een object gloeien, legt er een soort van lichtgevend film over.

De keuze voor scherp of diffuus licht is dus afhankelijk van het beoogde resultaat. In de meeste gevallen worden beide opties afwisselend naast elkaar gebruikt.

gebundeld of divergerend licht

Gebundeld licht is ideaal om accenten te leggen. Hoe langer hoe meer wordt dit type van lichtgebruik dan ook toegepast in architecturale tuinen, bij het uitlichten van moderne parken,… Hoewel het gebruik van gebundeld licht verre van nieuw is en er reeds vroeger met een oculair werd gewerkt is het pas nu dat dit type lichtelement voor een groter publiek toegankelijk wordt.

Divergerend of spreidend licht kent de meeste toepassingen in tuin, park of landschap. Het licht verlaat dan waaiervormig het verlichtingselement. Op dit moment worden zowel zeer breed spreidende spots als minder breed spreidende gebruikt. Afhankelijk van het beoogde resultaat wordt gekozen voor een relatief tot breed uiteenlopen van de lichtstralen.

Fel of zacht licht

Hoe we licht gebruiken, de intensiteit die we verkiezen, is belangrijk in relatie tot hoe we de verlichte ruimte zullen aanvoelen, appreciëren en waarderen. Fel licht laat mensen bijvoorbeeld sneller emotioneel reageren. We worden hierdoor dus minder rationeel in ons denken. Zoals je wellicht begrijpt kan door het uitlokken van emotie binnen de beleving van tuin of omgeving zowel een positief als negatief effect worden bekomen. Afhankelijk van onze stemming gaan we geneigd zijn te kiezen voor fel of zacht licht. Het omgekeerde; het opdringen van een stemming door de toepassing van zacht of fel licht, is evenzeer een feit. Goed toegepast biedt dit dan een absolute meerwaarde.

De functie van het lichtelement

Rekening houden met de functie van je buiten- of tuinverlichting om het juiste lichteffect te creëren zal echt een verschil maken. Licht ondersteunt habitus (vorm), architectuur (opbouw), dynamiek (beweging), perceptie (beleving),… Het lichtelement dat je gebruikt om een pad uit of bij te lichten zal daarom verre van vergelijkbaar zijn met een lichtbron onder een boom, in het zwembad,… Goede buiten- of tuinverlichting accentueert de nuances, ondersteunt de beoogde structuur, bekrachtigt contrasten enz. Bij de keuze ligt de klemtoon op het rekening houden met je levensstijl en je voorkeuren. Zowel van binnen naar buiten als buiten zelf. Alleen zo haal je immers het maximum uit elk moment dat je buiten doorbrengt.

tuinverlichting / verlichting / tuinlamp /